معرفي دو تا کتاب در مورد ادبیات داستانی!

اين قسمت معرفي کتاب هم خودش داستان مفصلي دارد. از جناب دکتر سيد مهدي موسوي که بخش شعر را دست گرفت، تا خليل رشنوي و دوستانش در وبلاگ زاگرس نشينان که به خاطر برگزاري اولين جشنواره داستان­هاي پيامکي (www.smsdastan.blogfa.com  ) نمي­خواهم درگير حاشيه­شان کنم. از همین جا برایشان آرزوی موفقیت می­کنم. حالا هم من! قرار است خانم عليخاني (مدیر پاتوق ادبی )  از چند هفته بعد که مشکل خط تلفنشان حل شد اينجا را به روز کنند و در اين مدت هم من اينجا مطلب مي­گذارم.

از آنجا که حجم کامنت­ها، اي ميل­ها و پيامک­هايي که از من منبع يادگيري ادبيات داستاني مي­خواهند دارد زياد مي­شود و چيزي نمانده که سرگيجه بگيرم، تصميم گرفتم دو تا از بهترين کتاب­هايي را که در مورد يادگيري داستان است اينجا معرفي کنم.

1. عناصر داستان

اطلاعات دايره المعارفي

نام کامل کتاب : عناصر داستان

نويسنده : جمال (حسين) ميرصادقي

چاپ اول : 1364

درباره نويسنده :

 جمال ميرصادقي متولد 19 اردي بهشت 1312 و فارغ التحصيل دانشکده ادبيات و علوم انساني از دانشگاه تهران در رشته ادبيات فارسي است.  از پيشکوستان داستان نويسي در کشور است. از جمله کساني که در ايران کارگاه داستان نويسي دارد و مدت­هاست اين کارگاه­ها را ادامه مي­دهد. در اين دوره دراز کار در حوزه، داستان کوتاه­هاي بسيار و نه رمان نوشته است.

درباره کتاب :

کتاب عناصر داستان، به صورت کاملاً تئوري عناصر داستان را يک به يک بررسي مي­کند و در انتهاي تمام بخش­ها يک داستان را که بر پايه آن عنصر داستاني نوشته شده به عنوان مثال آورده است. کتاب عناصر داستان جمال ميرصادقي براي کساني که تازه مي­خواهند داستان نويسي را شروع کنند کتاب فوق­العاده­اي است، و اگر نويسنده تازه کار دل به خواندن کامل کتاب بدهد مي­تواند پس از پايان کتاب پيشرفت خود را حس کند. گر چه هنوز هم براي پيشرفت اساسي تر نبايد مطالعه اصولي و منظم را از ياد ببرد.

کتاب عناصر داستان را از اين جهت پيشنهاد مي­کنم که يادگيري تمام اين اصول داستان براي کساني که مي­خواهند مقالات داستاني، نقد و آموزشي بخوانند بتوانند با اصطلاحات داستاني ارتباط برقرار کنند و به قول بهتر گليم خود را از آب بيرون بکشند. خواندن اين کتاب حتي براي کساني که مي­خواهند وارد کارگاه­هاي داستان نويسي بشوند هم توصيه مي­کنم. اين کتاب اصول اوليه داستان نويسي است.

آثار ديگر : مسافرهاي شب 1341, چشم هاي من خسته 1345, شبهاي تماشا و گل زرد 1347, درازناي شب 1349, اين شکسته ها1350, داستان هاي منتخب 1351]], آن سوي تل هاي شن 1352, نه آدمي نه صدايي1354, شب چراغ 1355, دوالپا 1357, هراس1357, آن سوي پرچين ، مجموعه نه داستان کوتاه از نويسندگان جهان ، ترجمه با همکاري محمود کيانوش 1352, عناصر داستان 1364, ادبيات داستاني, بادها خبر از تغيير فصل مي دهند 1364, آتش از آتش 1365, چه دنياي قشنگي داستان کودکان 1364, پشه ها 1367, کلاغ ها و آدم ها 1368, برگزيده داستان هاي کوتاه جمال ميرصادقي 1368, جهان داستان غرب 1372, داستان و ادبيات 1375, واژه نامه هنر داستان نويسي با همکاري ميمنت ميرصادقي 1377, پيش کسوت هاي داستان کوتاه 1378, روشنان 1379, اضطراب ابراهيم 1380, جهان داستان ايران 1380, زندگي را به آواز بخوان 1384 ....

2. کتاب ارواح شهرزاد :

اطلاعات دايره المعارفي :

نام کامل کتاب : کتاب ارواح شهرزاد، سازه­ها، شگردها و فرم­هاي داستان نو

نويسنده : شهريار مندني پور

ناشر: ققنوس

چاپ اول : 1383

درباره نويسنده :

 در ۲۶ بهمن ۱۳۳۵ در شيراز به دنيا آمد. نويسنده اي پرتلاش با نثر آرکائيک (باستاني) و خاص خود. نويسنده اي که به قول سيمين دانشور « دست­هايي آهنين دارد اما دستکشي از حرير پوشيده است.»

شهريار مندني پور هم از جمله کساني است که کارش را با کارگاه داستان و آن هم از نوع هوشنگ گلشيري­اش آغاز کرد. و سال­ها بعد خودش کارگاه داستاني در شهر مادري­اش شيراز به راه انداخت. انگار تمام نويسنده­هاي بزرگ اهميت کارگاه داستان را مي­دانند. و او هم نويسنده بزرگي است.

درباره کتاب :

کتاب ارواح شهرزاد، يک کتاب تئوري – تجربي است. اما چگونه! « اين کتاب ثمره کاشت و داشت و برداشت ساليان سال از عمري است که با انتخاب، سرمستي و لابد غروري و البته رنج و برزخ آشامي و سرگشتگي به داستان واسپرده شده است. »

اين کتاب که حاصل سال­ها برگزاري کارگاه داستان است و در آن سعي شده است عناصر داستان – نه به صورت تئوري صرف – بلکه با اضافه کردن تجربيات سال­ها بحث و صحبت درباره آنها در کارگاه­هاي داستان پرداخته شود. اين کتاب نثر سخت و سنگيني دارد و براي نويسنده­هايي که تازه دارند نوشتن را شروع مي­کنند ممکن است سخت و طاقت فرسا باشد. اما با تمام احترامي که شخصاً براي جناب ميرصادقي قائلم مطمئناً کتاب بهتري نسبت به عناصر داستان است. از آن جهت که نويسنده را با نوشتن درگير مي­کند و تمام سؤال­هايي که ممکن است ذهن خلاق يک نويسنده را آزار بدهد پاسخ مي­دهد. کتاب ارواح شهرزاد به تمام کساني توصيه مي­شود که لااقل شش ماه داستان نويسي را دنبال کرده­اند. اگر زودتر اين کتاب را خوانديد مطمئن باشيد خوانش دوم اين کتاب بعد از شش ماه تأثير بسيار بيشتري دارد. کتابي که الان منبع خيلي از مقالات در نشريه­هاي اينترنتي و کاغذي شده.

آثار ديگر اين نويسنده :

مجموعه داستان «سايه‌هاي غار»، ۱۳۶۸، مجموعه داستان «هشتمين روز زمين»، ۱۳۷۱،  مجموعه داستان «موميا و عسل»، ۱۳۷۵، مجموعه داستان «ماه نيمروز»، ۱۳۷۶، داستان بلند «راز» براي نوجوانان، ۱۳۷۶، مجموعه داستان شرقْ بنفشه، ۱۳۷۷، رمان «دلِ دلدادگي»، ۱۳۷۸، مجموعه داستان «آبي ماوراء بحار» ۱۳۸۲، «ارواح شهرزاد» (شيوه‌ها و شگردهاي داستان‌نويسي نوين)، ۱۳۸۴، رمان «تن تنهايي» (در دست انتشار)

مصطفي مرداني